mogą ją stanowić małżeństwa bądź osoby samotne, które deklarują chęć sprawowania opieki nad dziećmi. Powstaje gdy jeden z rodziców decyduje się zrezygnować z dotychczasowej pracy na rzecz wychowywania dzieci. W tym przypadku rodzicielstwo przechodzi w zawodowstwo, gdyż jak sama nazwa wskazuje jest to zawód, praca zarobkowa i za nią jak za każdą inną pracę wypłacane jest wynagrodzenie.

jest jedną z form rodziny zastępczej zawodowej. W pogotowiu rodzinnym umieszczane są zazwyczaj dzieci przywożone z interwencji przez Policję. Dzieci umieszczane są na krótki okres czasu, zazwyczaj na kilka miesięcy bądź do zakończenia postępowania sądowego.

jest formą pieczy w której umieszcza się dzieci niedostosowane społecznie lub dzieci z różnymi dysfunkcjami, problemami zdrowotnymi wymagającymi szczególnej opieki i pielęgnacji.

mogą ją utworzyć najbliżsi krewni dziecka: dziadkowie, pełnoletnie rodzeństwo. Rodzina zastępcza spokrewniona powstaje zazwyczaj po śmierci rodziców biologicznych, bądź po odebraniu im praw rodzicielskich.

rodzinę mogą stanowić dalsi krewni: wujkowie, ciocie, bądź osoby niespokrewnione z dzieckiem.   W tym przypadku żaden z rodziców nie rezygnuje ze swojej dotychczasowej pracy zarobkowej.

jest jedną z form rodziny zastępczej zawodowej, gdzie jeden z rodziców decyduje się zrezygnować z dotychczasowej pracy na rzecz wychowywania dzieci. Forma ta jest szansą na nowe życie dla licznych rodzeństw.  Rodzinny Dom Dziecka w praktyce funkcjonuje jak każda wielodzietna rodzina.